Dağ Kazaları Araştırma İnceleme Komisyonu Raporu

0
101

Federasyonumuz bünyesinde konularında uzman kişiler tarafından 2018 yılında ilk defa kurulan Dağ Kazaları Araştırma İnceleme Komisyonu (DKAİK), dağ kazalarının neden ve oluşumlarının sebeplerini araştırarak bunları ortaya koymak üzere kurulmuştur. Kurulduğu günden bu yana ülkemizde olan kazaları inceleyen komisyonumuz sebepleri 10 kök neden başlığı altında toplamıştır. Komisyonumuz hazırlamış olduğu raporda bu kök nedenlere karşılık 10 adete öneri sunulmuştur.

Türkiye Dağcılık Federasyonu Dağ Kazaları Araştırma İnceleme Komisyon’un hazırlamış olduğu bu rapor federasyonumuzun 2020/93sayılı yönetim kurulu kararı ile onaylanarak kamuoyu ile paylaşılmasına karar verilmiştir. Böylelikle oluşan kazaların kök sebepleri belirlenmiş ve bu gibi durumların en aza indirilmesi için bu spora gönül vermiş dağcılık camiasının ve yeni başlayacak olan kişiler için bilgilendirme niteliğinde olacaktır.

Türkiye Dağcılık Federasyonu

Değerli Sporcular, Antrenörler, Dağcılık Kulüplerimize;

2018 yılında resmi olarak kurulan Dağ Kazaları Araştırma İnceleme Komisyonu, kurulduktan sonra inceleme yaptığı ölümlü veya yaralanmalı dağ kazalarında aşağıdaki kök nedenleri tespit etmiştir. Bu nedenler 10 kök neden başlığı altında toparlanmaya çalışılmıştır. Eğitim veya tırmanış faaliyetlerinde gerçekleşen kazalar sonrası araştırma incelemeler yapılmış, toplanan veriler doğrultusunda hazırlanmıştır. İncelemeye dâhil olan faaliyetler bireysel veya ekip olarak gerçekleştirilmiş olabilir.

Kaza Nedenleri:
1.Neden Organizasyonel eksiklikler;

– Faaliyet öncesi yapılması gerekenler.

– Faaliyet anında yapılması gerekenler.

– Faaliyet sonrası yapılması gerekenler.

2. Neden Faaliyetlerde bildirim eksiklikleri;

– Yapılan faaliyetin resmi kurumlara bildirilmemiş olması.

3. Neden Ekip uyumsuzluğu;

– Ekip olarak yapılan faaliyetlerde, ekibinin birbirini yeterince tanımaması.

4. Neden Eğitim eksikliği;

– Faaliyetlerde, kullanılan ekipmanlar hakkında yeterli bilgi sahibi olmayan katılımcıların yer alması,

– Yapılacak faaliyetlerdeki rotalar hakkındaki bilgi yetersizliği,

5. Neden Malzeme ve ekipman yetersizliği;

– Yapılan faaliyetlerdeki rotalara uygun yeterli malzeme kullanım eksikliği.

– Faaliyetlerde kullanılacak ekipmanların ihtiyaca göre dağıtımlarının uygun ve yeterli şekilde yapılmamış olması.

6. Neden Faaliyetlerin planlamasında zamanlama eksiklikleri;

– Birçok faaliyette mevsim şartlarına uygun tırmanışların yapılmamış olması.

– Faaliyetlerin hızlı şekilde tamamlanmaya çalışılmış olması.

7. Neden Yanlış rota seçimi;

– Faaliyetlerde tercih edilen rotaların ekibe uygun olmayışı.

– Rota hakkında mevsimsel bilgi alınmamış olması.

8.  Neden Psikolojik, sosyolojik sorunlar, uygun olmayan alışkanlıklar;

– Son dönemlerde yaygınlaşan uygun olmayan alışkanlıkların faaliyetlerde kullanılması.

– Psikolojik sorunları olan ve antidepresan kullanan kişilerin faaliyetlere katılması ve yalnız kalması.

– Toplumda baskı altında kalan kişilerin bireysel veya ekiplerle faaliyetlere katılması ve faaliyet sorumlularının bunlardan habersiz olması.

– Motivasyon eksikliği.

– Yükseklik korkusu.

– Aşırı özgüven.

– Madde bağımlılığı.

9. Neden Fiziksel yetersizlikler,

– Faaliyetin yapılacağı rotaya göre yetkin ve yeterli olunmaması.

– Uykusuzluk.

– Aşırı yorgunluk.

10. Neden Acil eylem planın yapılmaması.

– Tırmanışlarda bir kaza olması durumunda nereye haber verileceğinin bilinmemesi.

– Kimler ile iletişime geçileceğinin belli olmayışı.

Öneriler:
1.       Öneri Dağ rehberleri ve kitaplarının güncellenmesi, rota bilgileri, asgari malzeme gerekleri ve zorluk sınıflandırması yapılarak güncel envanterin oluşturulması ve bu bilgilerin kolay erişebilir olması.
2.       Öneri a. Kolluk kuvvetleri, milli park görevlileri ve yerel yönetimlerin kontrollerinin ve iletişimin sıklaştırılması.

b. Zirve log-book uygulamasının zirve sonrası değil öncesinde de uygulanabilir olması, faaliyet öncesi ekip, rota vb. bilgiler girildikten sonra faaliyete başlanması.

3.       Öneri a. TDF ya da kulüp eğitimlerinde ekip uyumunun önemine değinilmesi.

b. Tırmanış maliyetini düşürmek için tanınmayan kişilerin faaliyete dâhil edilmemesinin öneminde değinilmesi.

4.       Öneri a. Eğitimlerin içeriklerinin ve eğitmenlerin yetkinliğinin değerlendirilmesi.

b. Eğitim kuruluşları ve eğiticilerin akredite olması.

5.       Öneri Yerel kulüp bünyesinde ya da bireysel lisanslı sporcuların ihtiyaç duydukları malzemeleri TDF bünyesinde emaneten kullanabilecekleri malzeme stoku oluşturulması.
6.       Öneri Tırmanış planlamasında;

– Ekip üyelerinin bilgi beceri ve tecrübesinin,

– Rota bilgisinin,

– Mevsim şartları ve hava durum raporlarının,

– Malzeme uygunluğunun,

– Mümkünse fazladan 1 gün opsiyon için planlanmasına dikkat edilmesi.

7.       Öneri Ekip liderinin rota seçiminde; ekip kondisyonu, dağcılık bilgi ve tecrübesi, mevsim şartları ve malzeme durumu, rota bilgisi ve rehber kaynaklara göre tercihte bulunması.
8.       Öneri Tırmanış liderinin ekip seçimine özen göstermesi. Liderin tanımadığı, tırmanış seviyesini bilmediği, kullandığı ilaç ya da rahatsızlığı hakkında bilgisi olmadığı üyeyi ekibe dahil etmemesi ya da rotayı mevcut ekibe göre seçmesi.
9.       Öneri “Dağ her zaman olduğu yerde duruyor, sen yeterli seviyede olduğunda ya da şartlar olgunlaştığında tırman” felsefesinin benimsenmesi.
10.   Öneri a. Faaliyet öncesi yerel kolluk kuvvetlerinin iletişim bilgilerinin alınması ve ekip üyelerine ait temel bilgilerin onlarla paylaşılması.

b. Faaliyete başlanılan şehirde ya da kamp bölgesinde yer ekibinin olması ve düzenli aralıklarla tırmanış ekibi ile iletişim kurulması.

c. Faaliyet öncesi tırmanış rotası ve saat bazlı muhtemel olunacak bölge bilgisinin ilgili kişi ve mercilerle paylaşılması.

d. İlkyardım çantası ve mümkünse her ekipte ilkyardımcı belgesi olan ekip üyesi olması.

e. Acil durum iletişim ekipmanlarının tırmanıcılarda bulunması (gps, telefon, telsiz, ayna, bieps, fener vb)

f.  Faaliyet planlaması yapılırken, acil durum oluşursa ekip üyelerinin ne yapacaklarının planlanması ve ekip üyelerine görev dağılımının yapılması.

g. 01 Haziran 2020 tarihinden sonra yapılacak faaliyetlerde COVID 19 ile ilgili Federasyonumuzun yayınladığı yönerge ve talimatlara uyulması.